Sâm
Đương Quy là gì?
Sâm
đương quy còn được gọi với cái tên khác là tần quy, can quy thường dùng cho nữ
giới. Đây là một loại cây thân thảo lớn, với tuổi thọ lâu năm, với chiều cao
khoảng từ 40- 80cm, hoặc có thể cao hơn. Cây này có hoa mọc thành tán kép màu
trắng khoảng 10-30 bông, chúng nở rộ vào tầm tháng 7 đến tháng 8. Chúng kết
trái sau đó và có màu tím.
Trong
đó sâm Đương Quy phát triển từ phần rễ củ của cây với kích thước khá to, có màu
nâu vàng và được chia thành nhiều nhánh, phân thành rễ con bám xung quanh. Nếu
nhìn sơ qua thì chúng có nét khá giống với rễ nhân sâm với màu trắng trong của
thịt, khá chắc dẻo, có màu trắng hồng và mùi thơm khá đặc trưng. Với những
người từng được nếm vị thì rất dễ phân biệt loại này.
Sâm
Đương Quy được chia thành nhiều rễ nhánh do vậy mà chúng có đặc điểm sau:
- Rễ chính được xem là phần rễ chính lớn nhất, còn được gọi với tên khác là Quy đầu có đường kính khoảng 1.5 – 4cm, với đầu tù và tròn. Đây là bộ phận có giá trị dinh dưỡng rất cao
- Quy thân là phần rễ đã được cắt bỏ phần đầu và đuôi, được dùng để bồi bổ khí huyết.
- Còn Quy vĩ là tên gọi của các rễ phụ hay rễ nhánh với đường kính khoảng 0.3 – 1cm và có giá trị thấp hơn.
Xuất
xứ và phân bố
Sâm
Đương Quy có nguồn gốc từ Trung Quốc, chủ yếu được phân bố tại nơi có khí hậu
lạnh lẽo, với khoảng cách từ mực nước biển trong 2000- 3000m. Khí hậu này tốt
cho nhân sâm phát triển tốt, nhiều dưỡng chất và mang lại củ rất to.
Trong
khi đó sâm đương quy du nhập vào Việt Nam từ những năm 1960, tuy nhiên thời
điểm đó cây chưa được chú trọng nhiều nên không phát triển mạnh. Trong đó chỉ
có Sapa cùng với một số nơi xung quanh Hà Nội là đạt đủ điều kiện về khí hậu và
môi trường để phát triển tốt nhất loại cây này.
Cho
đến nay nhờ vào kỹ thuật trồng trọt mà sâm Đương Quy đã được phát triển tại các
vùng núi cao tại Tây Bắc bao gồm Lào Cai, Lai Châu và Hòa Bình. Bên cạnh đó còn
một số nơi tại Tây Nguyên như Lâm Đồng, Đăk Lăk… Với sự phát triển này có tác
dụng to lớn trong việc phát triển ngành y tế tại Việt Nam.
Một
số nghiên cứu cho thấy, sâm Đương Quy cũng có giá trị dinh dưỡng tương đương
như sâm rừng. Và với sự phát triển rộng rãi hiện nay thì người dùng có thể dễ
dàng mua.
Ứng
dụng của sâm Đương Quy
Sâm Đương Quy mang lại giá trị dinh
dưỡng rất cao trong việc chữa bệnh vô cùng hiệu quả và an toàn với người dùng.
Theo y học cổ truyền, loại loại dược liệu này thường có tính ấm, vị ngọt và vị hơi
cay, quy trực tiếp vào Tâm, Tỳ, Can. Do vậy mà dược liệu này có tác dụng hỗ trợ
cải thiện rất nhiều vấn đề cho sức khỏe cực kỳ tốt.
Giá
trị dinh dưỡng của cây sâm Đương Quy
Một
số nghiên cứu cho thấy, sâm Đương Quy có chứa rất nhiều các thành phần hóa học
tự nhiên tốt cho sức khỏe. Trong đó kể đến phần tinh dầu khá cao, chiến đến
0,26%, cao hơn so với một số loại sâm khác. Nếu bạn kết hợp với một số chất
khác sẽ mang lại rất nhiều công dụng để tăng cường sức khỏe và cải thiện rất
nhiều bệnh lý. Cụ thể như sau:
- Hàm lượng 0,2 – 0,4% tinh dầu (
có hơn 40 các loại acid tự do): Lượng tinh dầu trong sâm đương quy còn phụ
thuộc vào loại cây được trồng ở từng vùng. Chúng có tác dụng rất tốt trong
tăng cường sức đề kháng, bồi bổ khí huyết, hạ huyết áp đồng thời hỗ trợ
điều trị rất nhiều bệnh lý khác.
- Acid hữu cơ ferulic: hoạt chất
có tác dụng ngăn chặn sự ngưng tập của tiểu cầu trong cơ thể.
- Ligustilide: có tác dụng tăng
cường tuần hoàn máu đến những cơ quan trong cơ thể hiệu quả hơn, tăng
cường khả năng vận động, sinh lực và năng lượng cho người dùng.
- N-butylphthalide: dùng để điều
trị bệnh thiếu máu thường gặp với người bị thiếu máu do cơ địa hay người
sau phẫu thuật..
- Polysaccharide: Có khả năng
loại bỏ khối u nguy hiểm trong cơ thể đồng thời giúp tăng cường khả năng
hệ miễn dịch.
- Phytoestrogen: có tác dụng
chống viêm và ức chế khả năng co bóp tử cung quá mức đối với nữ giới.
- Coumarin: có tác dụng giúp bổ
máu và giãn nở động mạch vành.
- Sterol: có tác dụng ngăn ngừa
một số bệnh tim mạch, đồng thời loại bỏ những tế bào ung thư
- Vitamin B1,B12,E: có tác dụng
tăng cường sự chuyển hóa năng lượng trong cơ thể, và giúp bổ huyết, đồng
thời tăng cường sức đề kháng và có chức năng tái tạo các tế bào mới cần
thiết cho cơ thể.
- Brefeldin: tốt cho xương khớp,
đồng thời sẽ giúp cải thiện tình trạng đau nhức cơ cực kỳ hiệu quả.
- Sâm đương quy còn bổ sung một số vi lượng khác cực tốt như: Nhôm, canxi, đồng, kẽm, crom, magie…
Tác
dụng của sâm Đương Quy:
Sâm
đương quy tốt cho nữ giới
Sâm
Đương Quy còn được biết đến với cái tên “nhân sâm cho phụ nữ”. Từ xa xưa thì
dược liệu này được chứng minh tốt cho phái đẹp mà không phải dược liệu nào cũng
có được. Cụ thể, sâm đương quy giúp bồi bổ khí huyết, đồng thời giúp kích thích
sản sinh nội tiết tố nữ để hỗ trợ giải quyết những vấn đề về da như sạm, nám
da, giảm mụn đồng thời cải thiện triệu chứng bất thường như tắt kinh, bế kinh
hay đau bụng kinh. Đó là lý do chị em thường xuyên tìm kiếm loại dược liệu này.
Theo
đông y, củ Đương Quy còn được dùng để bổ huyết hoạt huyết, chỉ huyết do vậy có
thể được dùng để cải thiện những triệu chứng như tắt kinh, rối loạn kinh
nguyệt. Theo Tây y thì loại dược liệu này được chứng minh có chứa Phytoestrogen
giúp thư giãn tử cung đồng thời giúp chống viêm vô cùng hiệu quả. Từ đó, dược
liệu này giúp làm giảm nhanh những triệu chứng đau bụng khi “đến tháng” của chị
em hay giảm đau bụng cho phụ nữ sau sinh.
Bên
cạnh đó, Đương Quy thường không liên kết trực tiếp với những thụ thể estrogen
và chúng cũng không thể làm dày màng nhầy trong tử cung vào thời kì kinh
nguyệt. Dù vậy thì thảo dược này lại có thể giác động làm thay đổi gián tiếp về
nội tiết tố nữ, tăng cường ham muốn ở nữ giới. Từ đó giúp cải thiện những triệu
chứng lãnh cảm thường gặp ở phụ nữ.
Không
chỉ vậy, nhờ vào tác dụng bồi bổ máu và điều hòa nội tiết tố nữ ổn định. Do vậy
chị em có thể cải thiện được những vấn về về da mụn do thay đổi nội tiết tố bất
thường. Ngoài ra, dược liệu này mang đến công dụng tăng cường sinh dưỡng cho nữ
giới giúp phát triển tuyến vú, tăng cường sức đề kháng và giúp trẻ hóa cơ thể.
Phụ
nữ muốn lấy lại tuổi thanh xuân thì có thể dùng sâm Đương Quy trong một số bài
thuốc hay món ăn từ sẽ giúp cải thiện làn da mịn màng, giảm vết nhăn, chống lão
hóa cực, giúp tóc đen và dày hiệu quả.
Tăng
cường hệ miễn dịch
Polysaccharide
cùng với các khoáng chất, vitamin và các tinh dầu đều được xem là hoạt chất
tăng cường hệ miễn dịch rất tốt cho cơ thể. Đặc biệt là người có cơ địa yếu như
người đang bị chấn thương hay phụ nữ sau sinh.
Một
số nghiên cứu cho thấy, sâm Đương Quy tăng cường khả năng thực bào của đại thực
bào, đồng thời giúp hỗ trợ quá trình chuyển hóa của những lympho bào, giúp kích
thích sự sản sinh kháng thể giúp tăng cường sức đề kháng cho người dùng. Bởi
vậy mà thảo dược này có thể sử dụng cho người bị suy nhược cơ thể hay mắc phải
một số bệnh do hệ miễn dịch hoạt động kém, một số bệnh như đau bụng, viêm họng,
viêm phế quản và viêm amidan,..
Bồi
bổ khí huyết
Không
thể không nhắc đến khả năng bồi bổ khí huyết. Trong đó hàm lượng chất
Ligustilide có trong sâm có khả năng tăng cường hệ tuần hoàn máu. Trong đó phải
kể đến N-butylphthalide giúp cải thiện tình trạng thiếu máu. Cùng với các loại
vitamin B12 và acid folic có khả năng tăng sinh các tế bào hồng cầu để giúp cơ
thể đủ máu.
Loại
thảo dược này còn giúp cải thiện tình trạng máu xấu đồng thời giải quyết một số
vấn đề như tình trạng cơ thể xanh xao, mệt mỏi, môi thâm, tóc bạc sớm, ăn uống
kém. Chắc chắn sau một khoảng thời gian thấy tình trạng này được cải thiện rất
rõ rệt.
Tốt
cho não bộ
Các
hoạt chất trong loại dược liệu trên có khả năng hỗ trợ tuần hoàn máu giúp tăng
cường đưa máu lên não nhằm giúp cải thiện những vấn đề trí nhớ kém, chóng mặt, hay
quên, hay đau đầu. Bên cạnh đó thì những thành phần này còn có tác dụng ngăn
chặn sự kết dính tại tiểu cầu, qua đó sẽ hỗ trợ điều trị những triệu chứng viêm
tắc tĩnh mạch và huyết khối não rất hiệu quả.
Kháng
khuẩn, chống viêm
Sâm
Đương Quy có khả năng kháng khuẩn chống viêm của khá tốt. Đây là công dụng được
đánh giá rất cao trong dược liệu. Theo đó thì tinh chất trong loại thảo dược
này có khả năng làm giảm tính thẩm thấu trong huyết quản, do vậy chúng có khả
năng ức chế những chất gây viêm mà tiểu cầu 5TH sản sinh trong cơ thể. Từ đó
chúng sẽ giúp loại bỏ tình trạng viêm nhiễm bên trong do một số bệnh lý gây ra.
Hoặc
bạn có dùng sâm Đương Quy sắc nước uống có tác dụng ức chế sự sinh sản và phát
triển của những loại vi khuẩn như trực khuẩn thương hàn, phẩy khuẩn tả hay liên
cầu khuẩn tán huyết,… rất tốt cho hệ tiêu hóa.
Sâm
Đương Quy còn được dùng trong một số trường hợp khác chưa được kể đến trên đây.
Tuy nhiên thì bất kỳ ai khi sử dụng cũng phải tham khảo ý kiến của thầy thuốc
để được chỉ định liều dùng phù hợp nhé.